irserv.ir

لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت وجود هیئت مدیره را در شرکت های سهامی عام و خاص الزامی دانسته است. ماده 107 این لایحه مقرر می دارد :
" شرکت سهامی به وسیله هیات مدیره ای که از بین صاحبان سهام انتخاب شده و کلاَ یا بعضاَ قابل عزل می باشند اداره خواهد شد. عده اعضای هیات مدیره در شرکت های سهامی عمومی نباید از پنج نفر کمتر باشد ".

قانون تجارت در مورد ضرورت وجود هیئت مدیره در سایر شرکت ها حکمی ندارد بنابراین می توان چنین نتیجه گرفت که وجود هیئت مدیره در شرکت های سهامی الزامی و در سایر شرکت ها اختیاری است.

تعداد اعضای هیئت مدیره
تعداد مناسب اعضای هیئت مدیره را می توان با توجه به هدف ایجاد این نهاد ، حدس زد. تعداد زیاد اعضای هیئت مدیره ، سرعت تصمیم گیری را کم می کند از سوی دیگر تعداد اندک اعضا در مقایسه با تعداد شرکا موجب می گردد که نماینده همه سلایق و دیدگاه ها در اتخاذ تصمیمات میانی حضور نداشته باشند. به هر حال شرکا در تعیین عده اعضای هیئت مدیره آزادند ، جز آنکه ماده 107 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت در مورد شرکت سهامی عام ، با تعداد کمتر از پنج نفر مخالف نموده است.

نحوه انتخاب اعضای هیئت مدیره
تردیدی نیست که اعضای هیئت مدیره منتخب شرکا هستند. اما در مورد نحوه انتخاب ، گزینه های مختلفی پیش روست. لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت در ماده 88، اکثریت نسبی آرای حاضر در مجمع عمومی عادی را ملاک انتخاب مدیران دانسته و اضافه می نماید که :
" ... در مورد انتخاب مدیران تعداد آرای هر رای دهنده در عدد مدیرانی که باید انتخاب شوند ضرب می شود و حق رای هر رای دهنده برابر با حاصل ضرب مذکور خواهد بود. رای دهنده می تواند آرای خود را به یک نفر بدهد یا آن را بین چند نفری که مایل باشد تقسیم کند اساسنامه شرکت نمی تواند خلاف این ترتیب را مقرر دارد ". 
در مورد سایر شرکت ها قانون تجارت حکمی ندارد و چنانچه شرکا نهاد هیئت مدیره را پیش بینی نموده باشند ناگزیر از تعیین نحوه انتخاب آنان نیز هستند.

شرایط انتخاب شوندگان
در مورد شرایط انتخاب شوندگان مهم ترین مسئله آن است که آیا اعضای هیئت مدیره باید از میان شرکا انتخاب شوند یا آنکه انتخاب آنان از میان سایر اشخاص نیز ممکن است ؟ واقعیت آن است که شرکای شرکت ، به دلیل دارا بودن نفع مستقیم ، دارای انگیزه بیشتری برای اداره هر چه بهتر شرکت هستند متقابلاَ برای انتخاب مدیران غیرشریک نیز دلایل موجهی را می توان برشمرد از جمله اینکه چه بسا تخصص های مورد نیاز برای اداره شرکت ، در بین شرکا وجود نداشته باشد. 
ماده 107 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت مقرر داشته است که شرکت سهامی به وسیله هیئت مدیره ای که از بین صاحبان سهام انتخاب می شوند ، اداره می شود. عقیده غالب آن است که مفاد این ماده جنبه آمره داشته و لذا توافق برخلاف آن باطل است. در مورد سایر شرکت ها با توجه به سکوت قانون تجارت مانعی در راه انتخاب اعضای هیئت مدیره از میان اشخاص غیرشریک وجود ندارد. 
مسئله دیگر اینکه آیا عضو هیئت مدیره ممکن است شخص حقوقی باشد ؟ عموم ماده 588 قانون تجارت برای اثبات جواز این امر کافی است هر چند که ماده 110 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت نیز به آن تصریح نموده است :
" اشخاص حقوقی را می توان به مدیریت شرکت انتخاب نمود. در این صورت شخص حقوقی همان مسئولیت های مدنی شخص حقیقی عضو هیئت مدیره را داشته و باید یک نفر را به نمایندگی دائمی خود جهت انجام وظایف مدیریت معرفی نماید ..."
ماده 111 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت نیز بعضی اشخاص را از حق انتخاب شدن به عنوان عضو هیئت مدیره محروم نموده است. 

kararegister.com